Các món ăn cung đình Huế – Ẩm thực cung đình Huế chịu liên quan từ những luồng văn hóa của nhiều cộng đồng người không giống nhau trong thời kì khai hoang, mở cõi. Đấy là sự kế thừa của cách điệu ẩm thực miền Bắc từ thời nhà Lý (1069), nhà Lê (1306) và nhất là từ năm 1558, chúa Nguyễn và tuỳ tùng đã vào trấn thủ Thuận Hoá.
Trong bài viết bên dưới đây mình sẽ cùng các bạn tìm hiểu sơ lược về các món ăn cung đình Huế. Hãy cùng mình theo dõi bài viết bên dưới nhé !
Lịch Sử hình thành Và Phát Triển Của Ẩm Thực Cung Đình Huế – các món ăn cung đình Huế
Ẩm thực cung đình Huế chịu liên quan từ những luồng văn hóa của nhiều cộng đồng người không giống nhau trong thời kì khai hoang, mở cõi. DDấy là sự kế thừa của cách điệu ẩm thực miền Bắc từ thời nhà Lý (1069), nhà Lê (1306) và nhất là từ năm 1558, chúa Nguyễn và tuỳ tùng đã vào trấn thủ Thuận Hoá.
Hay được bổ sung cách chế biến món ăn của người phương nam từ thời vua Gia Long. Và ẩm thực cung đình Huế được thực hiện phong phú bằng nét riêng trong ẩm thực Champa xưa.
Với sự phát triển rực rỡ của các triều đại phong kiến và là nơi sinh sống của các bậc đế vương, công hầu khanh tước tại vùng cố đô này, đã tạo nên những quy cách tiêu chuẩn đầy tinh tế trong phương thức chế biến món ăn Huế. Các món ăn cung đình Huế lúc đầu là vì truyền lại từ đời này sang đời khác, sau các sứ thần khi đi sứ về, họ cung tiến vua những món ăn lạ và ngon.
Món nào đặc biệt sẽ được liệt vào danh sách rồi truyền tiếp sang đời sau, cứ thế, món ăn cung đình Huế trở nên nhiều loại và nhiều loại hơn.
Khi triều đại phong kiến suy vong, ẩm thực cung đình khởi đầu được truyền bá ra ngoài và phát triển rực rỡ dựa trên nền tảng ẩm thực dân gian. Người Huế chế biến món ăn rất khéo léo, màu sắc lôi cuốn, trình bày cuốn hút, coi trọng “chất” hơn “lượng”.
Những Đặc Trưng Của Ẩm Thực Cung Đình Huế – các món ăn cung đình Huế
Khi chế biến món ăn cung đình, các đầu bếp hoàng gia thường chú trọng nêm gia vị nhiều lần nhằm đảm bảo mùi vị vừa miệng, lại duy trì được chất tươi nguyên của thực phẩm. Ngoài ướp gia vị vào nguyên liệu, đầu bếp cần nêm bổ sung lúc thức ăn đang sôi.
Sau khi tắt bếp cần nêm lại một lần nữa và cuối cùng khi bày thức ăn ra dĩa cũng phải nêm lại lần nữa. Một món ăn cung đình khi dâng lên các bậc vua chúa phải được nêm nếm gia vị không dưới ba lần để bảo đảm món ăn mang hương vị ngon nhất, đậm đà nhất.
Có nhiều quy tắc, luật lệ, nghi thức được đề ra trong ẩm thực cung đình Huế từ việc cung ứng thực phẩm, chế biến, phục vụ, cách sắp xếp bàn ăn, kiểu chén đĩa…
Theo ghi chép, mỗi bữa ăn của vua Minh Mạng, Đồng Khánh, Khải Định cần có từ 35 đến 50 món, trong số đó cần có một số món thuộc bát trân (tám món quý nhất gồm: Nem công, chả phượng, da tây ngưu, bàn tay gấu, gân nai, môi đười ươi, thịt chân voi và yến sào). Từng món được múc ra tô, đĩa rồi đặt trong các quả hộp bằng gỗ sơn son thiếp vàng.
Bữa ăn được mô phỏng theo cách điệu cung đình Huế
Các món ăn cung đình Huế – Đặc sản cung đình
Nem Công
Ẩm thực cung đình Huế xưa thường có định nghĩa về “bát trân”. Bát trân là 8 món ăn quý hiếm thời xưa chỉ dành cho vua, quan trong cung. Nem công là món ăn đứng top đầu trong bát trân.
Ảnh: Sưu tầm
Thịt đùi công được giã mịn phối hợp với các gia vị có tính nóng như riềng, tỏi, tiêu… Sau đấy, món ăn được để lên men vi sinh và tự chín chứ không qua quá trình nấu nướng. Khi ăn nem công, các dưỡng chất từ thịt công hấp thụ vào máu có năng lực giải độc tố rất tích cực. Món ăn này được xem là phương thức “cải tử hoàn sinh” cho các vua chúa trước những cuộc ám sát tranh giành quyền lực.
Ảnh: Sưu tầm
Chả phượng
Nem công chả phượng Huế là 2 món ăn lúc nào cũng phải đi kèm với nhau. Chúng đã quá thân thuộc mỗi khi nhắc tới những món ăn sang trọng bậc nhất. Chim phượng là loài chim quý hiếm, chỉ sống ở núi cao nên gần như không có người có cơ hội nhìn thấy. Đáng chú ý, phải là giống chim đực. Chim đực gọi là phượng, còn chim cái là hoàng. Chim phượng là một trong tám món ăn được xếp vào hàng cực phẩm của đặc sản cung đình Huế.
Ảnh: Sưu tầm
Sau khi được bắt về, thịt phượng được giã mịn, nêm gia vị, gói vào lá chuối thật kín rồi hấp chín. cũng như chim công, thịt chim phụng vừa có chất dinh dưỡng, vừa có công dụng dược tính nhằm bảo vệ tối đa sức khỏe.
Ảnh: Sưu tầm
Yến Sào – các món ăn cung đình Huế
Yến là tổ của loài chim hải yến (én biển). Trên toàn cầu chỉ có 8 quốc gia may mắn có yến sào, trong số đó có nước ta. Vậy nên đây chính là một nguyên liệu cao cấp và vô cùng quý giá.
Yến sào có phong phú như yến huyết, quan địa, bài. Mỗi loại đều có giá trị dinh dưỡng cao nên được sử dụng để chế biến các món ăn trong cung đình như chè yến, chè yến sào hạt sen, yến thả, bồ câu tiềm yến sào,… Yến sào có công dụng bồi bổ thần kinh, giãn gân cốt, chữa bệnh kiết, chống suy nhược và kéo dài tuổi thọ.
Ảnh: Sưu tầm
Hơn nữa, trong danh sách bát trân còn có các món như da tây ngưu, bàn tay gấu, gân nai, môi đười ươi, thịt chân voi, yến sào. Đây chính là những món ăn cung đình đặc sắc mà ai cũng mong muốn nếm thử một lần trong đời. Tuy vậy tại thời điểm này, bát trân đã bị thất truyền do một số loài đã tuyệt chủng. Hoặc nếu còn thì đều là những động vật quý hiếm cần được bảo vệ và giữ gìn. Chỉ còn yến sào, nem công, chả phượng là phổ biến và đơn giản thưởng thức được.
Ảnh: Sưu tầm
Chè hạt sen long nhãn
Vào mùa sen ở Huế, sen ở các mặt hồ đua nhau nở rộ. Rực rỡ nhất là sen ở hồ Tịnh Tâm nổi tiếng khắp cả nước. Sen không chỉ là loài hoa sắc nước hương trời, mà còn là nguyên liệu tạo nên những món ăn đặc trưng cho mảnh đất Huế mộng mơ. Hai món ăn nổi tiếng từ sen của cung đình là chè hạt sen long nhãn và cơm sen cung đình.
Ảnh: Sưu tầm
Chè hạt sen long nhãn là món ăn giải nhiệt cho mùa hè, giúp dưỡng tâm, an thần, tốt cho sức khoẻ. Vị ngọt thanh của nhãn lồng và sự bùi béo của hạt sen hoà quyện vào nhau một cách khéo léo. Hiện nay, bí quyết làm chè long nhãn cũng khá phổ biến và nhiều nơi có. Tuy vậy, tại những nhà hàng chuyên về ẩm thực cung đình Huế, những bát chè long nhãn này luôn có sự khác biệt rõ rệt.
Xem thêm : Đất phi nông nghiệp là gì ? Thế nào là đất phi nông nghiệp
Xem thêm : Đất nông nghiệp là gì ? Khái niệm về đất nông nghiệp
Tạm kết :
Bài viết trên đây mình vừa giới thiệu sơ lược tới các bạn các món ăn cung đình Huế. Đây là một trong những văn hóa ẩm thực cung đình lâu đời của nước ta cho đến hiện nay. Mong rằng bài viết này sẽ giúp các bạn hiểu thêm về ẩm thực Việt Nam. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết !
Vũ – Tổng hợp, chỉnh sửa (Nguồn tổng hợp : halotravel.vn, nguoivietnam.vn, … )
